ANALYSE – De Amerikaanse president Donald Trump vertelde eerder dit jaar dat hij met het oog op de concurrentiepositie van het Amerikaanse bedrijfsleven graag zou zien dat de dollar wat lager zou staan.

Door het mislukken van de poging om zijn zorgwet door het Huis van Afgevaardigden te loodsen, krijgt hij op het valutavlak zijn zin.

Vlak nadat Trump de stemming over zijn nieuwe zorgwet op 24 maart afblies, viel de dollar ten opzichte van de euro terug tot het laagste niveau in meer dan vier maanden.

Trump trok op het laatste moment zijn voorstel terug, toen bleek dat het binnen zijn eigen Republikeinse partij niet op voldoende steun kon rekenen. Die opmerkelijke zet leidde behalve in de valutawereld ook op andere markten tot een flinke reactie. De Amerikaanse S&P 500-beursindex viel voor het eerst in vijf maanden met meer dan 1% terug op een handelsdag.

Kan Trump zijn plannen uitvoeren?

De schok op financiële markten wordt veroorzaakt door het signaal dat van die opmerkelijke zet uitgaat. De mislukking roept namelijk de vraag op of Trump er straks wel in slaagt om de steun te krijgen van zijn partijgenoten in het Huis van Afgevaardigden om andere plannen uit te voeren, zoals het verlagen van de belastingen en het aanjagen van infrastructuurinvesteringen.

Veel partijen hadden daar, getuige de opmars van de dollar en de stijging van Amerikaanse beurskoersen, al een flink voorschot op genomen. Mogelijk moeten de handelaren en beleggers de verwachte groeiversnelling in de Verenigde Staten uit hun hoofd zetten.

Lagere dollar

Het aantreden van Trump vormde eind januari al het startsein voor een flinke daling van de dollar. De dollar tikte maandag het laagste niveau aan sinds de presidentsverkiezingen in november. De munt kwam onder meer onder druk te staan als gevolg van zijn uitspraken dat de dure dollar ten koste zou gaan van de Amerikaanse export.

Plannen om het lokale bedrijfsleven via invoerheffingen te beschermen wakkerden bovendien de vrees aan voor een handelsoorlog. De retoriek van Trump is sindsdien wat afgenomen, maar de dollar staat nog altijd onder druk. Daarvoor zijn, naast het beleid van Trump, ook andere oorzaken aan te wijzen.

Voorzichtige Fed

De Amerikaanse centrale bank (Fed) heeft half maart de rente met een kwart procent opgeschroefd. Dat was de derde verhoging binnen anderhalf jaar. Een oplopende rente leidt meestal tot een stijging van de munt, aangezien het voor partijen aantrekkelijker wordt om hun vermogen in deze valuta aan te houden.

Deze keer verloor de dollar juist wat terrein ten opzichte van de euro en andere valuta’s. Dat had alles te maken met de toespraak die Fed-voorzitster Janet Yellen bij het rentebesluit hield. Daaruit schemerde door dat de rente de komende tijd een stuk minder snel gaat stijgen dan waar handelaren op hadden gerekend.

ECB aan zet

Aan de andere kant van de oceaan bloeit de economie in verschillende Europese landen op. In het lopende jaar stevenen landen zoals Nederland en Duitsland af op een groei van ruim 2 procent.

Daar komt bij dat de inflatie op het continent gestaag oploopt richting de 2 procent. Bestuurslid Ewald Nowotny van de ECB zinspeelde er onlangs al op dat het tijd wordt om de stimulerende maatregelen af te bouwen en de rente weer te gaan verhogen.

Geen Nexit of Frexit

Een andere factor die invloed heeft op de richting van de wisselkoers is de politieke onzekerheid in Europa. De dollar is een veilige haven op valutamarkten.

De toenemende kracht van de populistische beweging was een van de factoren die in de tweede helft van vorig jaar leidde tot een vraag naar dollars. Financiële markten hielden nadrukkelijk rekening met de mogelijkheid dat er in een groot Europees land een partij aan de macht zou komen die in navolging van Groot-Brittannië een vertrek uit de EU nastreeft.

Na de Tweede Kamerverkiezingen in Nederland en het eerste debat voor de Franse presidentsverkiezingen is die angst deels weggeëbd.

Valutarisico

De ontwikkelingen wijzen erop dat de opmars van de dollar ten opzichte van de euro mogelijk even stilvalt. Het afgelopen jaar – met het Brexit-referendum en de Amerikaanse verkiezingen – heeft echter uitgewezen hoe gevaarlijk het is om blind te varen op het meest waarschijnlijke scenario.

Voor een ondernemer is het bovendien heel lastig om in beeld te krijgen welke krachten de euro-dollarkoers beïnvloeden. Deze energie kan bijna altijd beter geïnvesteerd worden in de groei van het eigen bedrijf.  Het dollarrisico kan waar mogelijk en nodig afgedekt worden met instrumenten zoals valutaopties en -termijncontracten. Dat beschermt u goed en eenvoudige tegen negatieve wisselkoersontwikkelingen.

Joost Derks is valuta-expert bij de Nederlandsche Betaal & Wisselmaatschappij (NBWM). Hij begon zijn carrière bij Van Lanschot Bankiers en inmiddels heeft Derks ongeveer twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer. Deze informatie is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde transacties en/of beleggingen via de Nederlandsche Betaal & Wisselmaatschappij NV.